Archivo: COLLECTIE TROPENMUSEUM Schoolplaat getiteld de eerste O.I. vaarders op de reede van Bantam TMnr 5976-1

Descripción: Schoolplaat. Schoolplaat getiteld 'De eerste O.I. vaarders op de reede van Bantam'. Een uitgave van W. Leijdenroth van Boekhoven, Utrecht. Lith. Versluys en Scherjon, Utrecht. G.J. Vos. Onze beschavingsgeschiedenis in Beeld. 2e serie, No. 5. Linksonder gesigneerd A.J. Groenewegen f. Op de schoolplaat zien we Cornelis de Houtman met zijn mannen aan land gaan bij Bantam. Zij worden ontvangen door de plaatselijke vorst en zijn gezelschap. Op de achtergrond de galjoenen Mauritius (met als schipper Jan Jansz. Molenaar) en Hollandia (schipper Jan Dignumsz. van Kwadijk), het kleinere schip Amsterdam (schipper Jan Jacobsz. Schellinger) en de pinas of jacht het Duijfken (schipper Simon Lambrechtsz. Mau). Een bediende houdt een pajong boven het hoofd van de vorst, zij staan onder klapperbomen. De Nederlanders zijn zojuist uit een sloep gestapt, links komt een tweede sloep aanvaren. Links en rechts op zee inheemsen met 3 bootjes. De Houtman en mede expeditieleider Gerard van Beuningen en zijn mannen zijn de eerste Nederlanders die voet aan wal zetten in Indonesië. Het staat bekend als de eerste schipvaart der Nederlanders naar Oost-Indië, van 1595 tot 1597. Deze expeditie werd uitgezonden door " ... eenige Coopluyden, haer moeyende hare voorleden schaden, ende de toecomende voorsiende, hebben een compaengie ghesloten om vier Scheen nae Oost-Indien toe te rusten, van waer jaerlijcks in Portugael grooten rijckdom inghebracht worde, om te sien oft sij aldaer eenighen vasten hanel met de Indianen ende Eylanders, daer de Portugesen geen gebiet hadden, souden connen becomen, hopende door den selven de continuele overlasten van de Spaengiaarden te ontvlieden, ende de Specerijen, Droogheryen, Coopmanschappen, daer van den Stapel in Spaengien is, alhier te brenghen, tot groot voordeel van de gheunieerde Nederlanden, ende tot profijt van den ghemeynen Coopman". De eerste schipvaart was een initiatief van de in 1594 opgerichte Compagnie van Verre. De resultaten waren niet bemoedigend. De Amsterdam gaat verloren, twee derde van de bemanning overleeft de reis niet en de retourlading aan specerijen is mager. Maar de weg naar het oosten was verkend en de zwakte van de Portugezen aangetoond en niets stond de Nederlandse kooplieden nog in de weg om op grote schaal de handel op Azië in eigen hand te nemen. De Oude Compagnie, voortgekomen uit de Compagnie van Verre is verantwoordelijk voor de 5 scheepvaarten, bedoeld als expedities om de Oost en de routes daarheen te verkennen. Zowel via het zuiden als via het noorden (de overwinteringen op Nova Zembla). Vanaf 1602 zijn alle voorcompagnieën opgegaan in één Nederlandse handelsorganisatie die toestemming had van de Staten-Generaal om op Azië te handelen: de V.O.C. met 6 kamers in Amsterdam, Zeeland, Rotterdam, Delft, Hoorn en Enkhuizen en 17 bewindvoerders. De handel was het meest gebaat bij de vereniging van de vroegere, elkaar beconcurrerende compagnieën, teneinde wildgroei en marktontwrichting te voorkomen en sterker tegenover het buitenland te staan. Bantam was de peperhaven, een vrijhandelsplaats op West-Java en de Nederlanders vestigen een Factor (handelsvertegenwoordiger) tot 1611. Daarna wordt Jacatra (Batavia) stapelplaats. Zie ook het fries in het Tropenmuseum waarop het hele verhaal van de eerste schipvaart in steen gebeeldhouwd is.. Schoolplaat getiteld 'de eerste O.I. vaarders op de reede van Bantam'
Título: COLLECTIE TROPENMUSEUM Schoolplaat getiteld de eerste O.I. vaarders op de reede van Bantam TMnr 5976-1
Créditos: Tropenmuseum
Autor(a): W. Leijdenroth van Boekhoven (Uitgever).
Términos de Uso: Creative Commons Attribution-Share Alike 3.0
Licencia: CC BY-SA 3.0
Enlace de Licencia: https://creativecommons.org/licenses/by-sa/3.0
¿Se exige la atribución?: Sí